بررسی اثرات ضد میکروبی عصاره متانولی پوست پرتقال و تأثیر آن بر ماندگاری شیرطعم دار

سابقه و هدف: استفاده از عصاره پوست پرتقال در طب سنتی ایران، از گذشته مرسوم بوده است. هدف از این مطالعه بررسی فعالیت ضد میکروبی عصاره متانولی پوست پرتقال گونه سانگینلا بر روی میکروارگانیسم های استافیلوکوکوس اورئوس، اشریشیاکلی و کاندیدا آلبیکانس به عنوان جایگزینی مناسب به جای نگهدارنده های شیمیایی مرسوم می باشد. مواد و روش ها: در این پژوهش تأثیر mg/ml 31 عصاره پوست پرتقال در محیط آزمایشگاهی با استفاده از دیسک های کاغذی و تعیین حداقل غلظت بازدارنده (mic) بر روی استافیلوکوکوس اورئوس و اشریشیاکلی و قارچ کاندیدا آلبیکانس بررسی و سپس تأثیر این عصاره بر ویژگی های میکروبیولوژیک، شیمیایی و حسی شیر طی مدت 7 روز نگهداری در دمای 4، 25 و 37 درجه سانتی گراد مورد بررسی قرار گرفته و شیر فاقد عصاره به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. یافته ها : عصاره متانولی پوست پرتقال دارای اثرات ضدمیکروبی بر روی استافیلوکوکوس اورئوس، اشریشیاکلی و کاندیدا آلبیکانس بود به گونه ای که در روش mic بیشترین اثر را روی کاندیدا و کمترین اثر را بر اشریشیاکلی و استافیلوکوکوس اورئوس داشت. همچنین g/ml 15/0 عصاره متانولی پوست پرتقال باعث کاهش رشد میکروارگانیسم های مورد مطالعه در زمان های 6، 12، 24، 48، 72 ساعت در شیر شد. در شیر نیز نتایج نشان داد که دما روی رشد کاندیدا آلبیکانس تأثیرگذار بوده به گونه ای که با کاهش دما رشد میکروارگانیسم مذکور کاهش یافت. از سوی دیگر تأثیر عصاره بر استافیلوکوکوس اورئوس معنی دارتر از اشریشیاکلی بود. نتیجه گیری: در این بررسی اثر مهاری عصاره متانولی پوست پرتقال بر رشد استافیلوکوکوس اورئوس، اشریشیاکلی و کاندیدا آلبیکانس در شرایط آزمایشگاهی و نیز در شیر ثابت شد. بنابراین می توان از آن به عنوان ترکیبی گیاهی در جهت بازدارندگی از رشد باکتری های بیماریزا استفاده کرد. مطابق نتایج به دست آمده استفاده از عصاره های پوست پرتقال در کنار فاکتور ph و دما تأثیر بیشتری بر مهارکنندگی رشد باکتری های مذکور، در مقایسه با استفاده از تنها یک فاکتور)استفاده از نگهدارنده ها) خواهد داشت. واژگان کلیدی: عصاره پوست پرتقال، اثر ضد میکروبی، شیر، اثر بازدارندگی